20Yılın Mucitleri Ödüllendirildi

Apr

20Yılın Mucitleri Ödüllendirildi
Haber, Mucitler Add comments Adayların bir kısmını önceki yazımda tanıttığım ve kalanını bu yazının devamında bulacağınız Avrupa yılın mucitleri organizasyonunda kazanan buluşların sahipleri, aralarında Günter Verheugen’in de bulunduğu 600 davetlinin huzurunda ödüllerini aldı.

Sanayi alanında yılın mucidi, Alman Bosch GmbH firmasında mikro elektromekanik sistemler (MEMS) konusunda çalışan, Dr Franz Lärmer ve Andrea Urban oldu. Mucitler, literatüre Bosch prosesi olarak geçen, pekçok diğer faydasının yanında hava yastıklarının yaygınlaşmasını sağlayan buluşları ile bu prestijli ödüle hak kazandı.

Yazının devamında tanıtacağım ve “KOBİ - Araştırma” kategorisinde ise kazanan isim İtalyan Novamont S.p.a firmasından Catia Bastioli oldu. Bastioli ve ekibinin gerçekleştirdiği buluş, örneğin doğa dostu çöp poşetleri imalinde kullanılan, nişastadan elde edilen biyolojik çözünürlüğe sahip yenilenebilir bir plastik hammadde.

“Avrupa dışı ülkeler” kategorisinde ödül alan isim ABD, Merck Araştırma Laboratuarlarından Dr Joseph P. Vacca ve ekibi “Crixivan” adlı HIV tedavisinde çığır açan ve hastalığı ölümcül sonuçtan kronik mertebeye çeviren protease inhibitorü ile aldı.

Yaşam boyu başarı ödülünü ise Londra’daki Kennedy Romatoloji Enstitüsünden Professor Marc Feldmann aldı. Sitokinlerin Romatoid Artrit gibi otoimmün bozuklukların iyileştirilmesindeki rolünü bularak dünya çapında milyonlarca insanın tedavisine yardımcı oldu.



Geçen yazımızda, sanayi alanındaki finalistleri tanıtmıştık. Şimdi inovasyon yolunu açan buluşları ile modern hayatımızı önemli derecede etkileyen; KOBİ ve araştırma, avrupa dışından mucitler ve yaşam boyu başarı ödülü finalistlerine kısaca göz atalım.

Mutlu Alışverişler
İtalyan ekibin icadı sayesinde artık plastik poşetler sahiplerinden uzun ömürlü olmayacak

1990′larda Dr. Catia Bastioli liderliğindeki bir grup bilimadamı, normal plastiğin bütün avantajlarına sahip ama kolayca bozunan biyo-çözünebilir plastik geliştirdi. Yılın mucidi ödülüne KOBİ/Araştırma alanında aday gösterilen buluş aynı zamanda sera etkisine neden olan gaz emisyonları ve yenilenemeyen kaynakların tüketimini azaltıyor.

Geleneksel plastiklerin üretimi kirli, petrole dayalı ve doğal olacak çözünemez durumdadır. Terni, İtalya’daki Novamont‘ta bulunan bilimadamları, 1994 yılındaki buluşlarında nişastadaki polimerleri alarak geleneksel plastik gibi üretilebilecek şekilde bir bileşime dönüştürülmesini sağlayan bir proses geliştirdiler. Sonuç: haftalar süresince doğaya karışan bir malzeme.

Bu nişasta esaslı biyoplastikler, alışveriş poşetleri, çözünebilek kaplar, levha örtüler ve hatta araç lastiklerine dönüştürülebiliyor. Ayrıca yenilenebilir, dönüştürülebilir, yeniden kullanılabilir ve toprak içerisindeki kompost halde üç ila sekiz hafta içerisinde toprağa dönüşebilir. 100 ila 400 yılda dönüşümünü tamamlayan normal plastik ürünlerinde göre önemli avantajlara sahip.

Novamont’un kurucu üyesi ve şu anki icra kurulu başkanı (CEO) Catia Bastioli, o ve ekibi nişasta bazlı plastikleri geliştirdikleri zamanki başlangıç problemlerini hatırlıyor. “İlginç bir ürüne sahip olmak kadar onu pazara sunabilmek de önemli bir olay” diyor. “Problemimiz, o zaman için hiç olmayan yeni bir pazar yaratmak zorunda olmamızdı.”

Novamont’un biyo-çözünebilir alışveriş poşetleri 8 cent maliyete sahip (geleneksel bir poşet maliyeti 5 cent civarında). Global iklim değişiklikleri ve artan petrol fiyatları nedeniyle artan bir talebe sahip.

Bugün, Novamont global biyoplastik üretiminin %60′ından fazlasını, biyoplastik üretim hattının kalbi olan 35,000 ton Mater-Bi üretiyor. Almanya’daki Fürstenfeldbruck, biyoçözünür çöp poşetlerini çöp toplama sisteminde test eden ilk şehirdi. Pneo poşetleri atık ağırlığını neredeyse yarı yarıya azaltıp iyi bir performans göstererek, çöp ayrımını çok daha ucuz ve uygun bir hale getirdi.

Henüz bu erken dönemlerinde, 3,500′den fazla belediye aynı yolu izledi. Avrupa Birliği, Goodyear ve BMW Novamont ile yakıt tasarruflu lastikler üretmek için işbirliği yaparken, İtalya’nın en büyük çiftçi birliği Coldiretti, bu teknolojiyi yeni biyorafinerisinde kullanıyor.

Bastioli ve diğer üç bilimadamının başlattıkları, şu anda başarılı bir orta büyüklükte girişime dönüştü. 2006′da 50 milyon €’luk bir ciroya sahip olan Novamont, bugün 120 kişiyi istihdam ediyor. Şirket hala yeni inovasyon atılımları peşinde; 60′tan fazla patente sahip ve kaynaklarının %30′unu araştırma geliştirmeye ayırıyor.

Yükseklerde Uçmak
İsviçreli mucit gökyüzünü daha güvenli bir yer haline getirdi

1997′de Hakan Lans, radar üzerinde hava ve deniz trafiğinde yüksek seviyeli hassasiyet ve güvenlik sağlayan bir güncelleme olan STDMA veri bağlantısını patentledi. Lans bu buluşu ile KOBİ/Araştırma alanında yılın mucidi ödülüne aday gösterildi. Amatör bir pilot olan Hakan Lans, hava trafik kontrolü ile ilgili sorunları çok iyi anlıyordu. Bu yüzden 1981 yılında ABD küresel konumlandırma sistemi (GPS) hakkında okudukları zihninde bir şimşek çakmasına neden oldu: bir uçağın tam konumunu gösteren GPS bilgileri gökyüzündeki diğer pilotlarla paylaşılırsa ne olur? Eğer veri iletimi her saniye tekrarlanır ve kokpit içerisindeki bir ekranda gösterilirse pilot sadece kendi konumunu görmekle kalmaz, aynı zamanda diğer pilotların da konumunu bilebilir. Hava trafik kontrolü doğal olarak aynı ekrana sahip olacak ve bu sayede hava trafiğini daha hassas idare edebileceklerdi.

Bunu gerçekleştirmek üzere, Lans, farklı alıcılar arasında veri dağıtımını sağlayabilecek bir cihaz, STDMA veri bağlantısı üzerinde çalışmaya başladı. GPS sisteminin kullanımıyla, STDMA bugün trafik güvenlik yönetiminde iki dünya standardı ile birleştirildi. Hava trafiğinde, VDL Mod 4 içerisinde ve denizcilikte AIS sisteminin bir parçası olarak kullanıldı.

Hassasiyet ve güvenilirlik açısından iki sistem, hem kurulumu pahalı hem de kısıtlı bir hassasiyete sahip radarlar üzerinde büyük bir atılım teşkil etti. Radar sadece bir uçağın 10 saniye önceki konumunu gösterebilir ve iki uçağın birbirine yakın olması halinde sinyallerini tek bir uçak olarak göstermektedir. Bunun tersine, çok daha ucuz olan uydu esaslı sistemler, sadece uçağın nerede olduğunu göstermekle kalmaz, aynı zamanda nereye uçma niyetinde olduğunu da tespit edebilir.




Uydular, 0.5 ila 10 metre pozisyon hassasiyeti sağlamakta, radar buna ulaşamamaktadır. Aynı zamanda uçağın anlık değişebilen çağrı işareti, yüksekliği, istikameti ve hızı bilgilerini de gösterebilmektedir. Lans’ın STDMA veri bağlantısı, diğer sistemlerden 5 kat fazla olarak trafik sistemindeki 9,000 hareketli objeyi idare edebilmektedir. Bu durum geleceğin yoğun hava trafikleri için STDMA veri bağlantısının en uygun sistem olduğunu göstermektedir.

Avrupa komisyonu bu sistemi hayata geçirmek için yaklaşık 200 milyon Euro harcamış ve Lufthansa, Alitalia ve SAS gibi büyük havayolu firmalarıyla 150,000 uçuş saatinden fazla test etmiştir. Rusya, tamamen Lans’ın veri bağantısı esaslı sisteme geçiş kararı almıştır.

Hiçbir başarı kolay kazanılmaz: Lans İsveç Savunma Enstitüsü ve Stokholm Üniversitesinde 40 yılı aşkın bilimsel araştırma tecrübesi elde ederek yaklaşık 15 yıl ile 25 milyon dolarlık risk sermayesi ile STDMA veri bağlantısını geliştirmek, test etmek ve tecrübe etmek için harcamıştır. Kendine olan inancı onu bu konuda en yukarılara taşımıştır.

Kemikler Oluşuyor
Alman mucit mühendisler vücudun kendini onarmasının bir yolunu buldular


Prof. Schmidt’in geliştirdiği bir madde, vücuda enjekte edildiğinde organ (veya kemik) büyümesini tetikliyor. Doku mühendisliği olarak bilinen ve KOBİ/Araştırma dalında Avrupa’da yılın mucidi ödülüne aday gösterilen çalışmalar, canlı kök hücrelerin mühendislik malzemesi olarak kullanılması ile biyolojik parça ve organların üretimini amaçlıyor.

1970′lerde Stuttgart yakınlarında Tübingen Hastanesinde genç bir doktor olan Schmidt, hiçbir bilinen çözümü olmayan zor vakaları gözlemleme imkanı buldu. Özellikle etkilendiği bir vaka, hasar gören cildinin düzelmesi mümkün olmayan üçüncü dereceden bir yanık yaşamış bir hastaya aitti.

Schmidt’in ifadesiyle “Gerçek vakaları yaşamak ve geniş araştırma imkanlarına sahip olmak, fikrin doğmasında çok ekili oldu”.

Bahsettiği fikir, doku mühendisliği idi: hastanın erişkin kök hücrelerine veri ilişkilendirme işlemi. Schmidt’in geliştirdiği madde, biyolojik parçayı formlayan hücreler ile hem gövde içinde (implant vasıtasıyla) hem de vücut dışında bir hücre kültüründe ilişkiye geçmektedir. Hücreler aynı vücuda ait olduğundan, hastalığın geçişi mümkün olmamakta; bağışıklık sisteminin kabul etmemesi gibi bir durum ortaya çıkmamakta ve organizma, vücut değişikliği ile marazlara neden olan yabancı nesneler ortamda bulunmamaktadır.

Schmidt gelişen doku mühendisliğindeki başlangıç deneylerini, dalak ve karaciğer gibi komplike organlar yerine basit organlar (bağlantı dokuları, kıkırdak dokuları ve kemik dokuları) üretmeye odakladı. 1991′de sadece doku mühendisliği üzerine çalışan bir enstitü kurdu. Çok kısa bir zamanda, 2000 yılında yayınlanan ve bir dönüm noktası olan bir buluşunun patenti ve biyolojik parçalar üretmek için bir madde geliştirme ile sonuçlanan yaklaşık 110 milyon dolarlık bir kurumsal yatırımcı desteği sağladı. Tüm dünyada yaptığı 40 yıllık araştırmaları boyunca, Schimidt 100′den fazla patente imza attı.

Schmidt’in buluşuna dair sonsuz sayıda uygulama ihtimali var